PRINCE2

In mei 2021 publiceerde het Adviescollege ICT-toetsing het volgende BIT-advies over het Defensieprogramma GrIT (Grensverleggende IT). De zorgen over dit megaprogramma worden bepaald niet weggenomen. Op deze site eerder geconstateerde problemen en risico’s worden nu ook door het Adviescollege geconstateerd en er kan worden getwijfeld aan adequate reacties van Defensie.

In het najaar van 2020 bracht het BIT een nieuw advies uit over het programma GrIT van het ministerie van Defensie. Deze keer was het advies positief. Maar het advies en de daarop volgende brief van Staatssecretaris Visser nemen de zorgen bepaald niet weg.

Integendeel: de belangrijkste risico's zijn niet weggenomen maar lijken veronachtzaamd. De veelgenoemde Governance is niet op orde, het heeft er nog altijd alle schijn van dat de programmaorganisatie uiterst warrig is en dat daarmee behoorlijk opdrachtgeverschap, een belangrijk punt volgens het BIT, nog altijd ernstig te wensen over laat en zal laten. Met zeer ernstige gevolgen voor het programma.

De afgelopen week kreeg ik een vacature toegestuurd voor een Assurance en Risicomanager. In theorie past dit soort vacatures uitstekend bij mijn profiel. Toch heb ik, na bestudering van de opdracht, besloten niet te reageren. Er waren te veel signalen die erop duidden dat de opdracht niet aansloot bij mijn beleving van wat de functie zou moeten inhouden. Ook ziet de manier waarop binnen deze opdracht Assurance (Borging) is georganiseerd er risicovol uit; risicovol voor mijn professionaliteit en integriteit.

Tijdens discussies over de Management Fases van PRINCE2 wordt vaak gesteld dat een organisatie bedrijfsstandaarden heeft gedefinieerd die voor individuele projecten kunnen worden aangepast. Daarmee zou men met PRINCE2 Managementfases werken en dit wordt dan voorgesteld als een toepassing van het principe Op Maat Maken.

Daar valt veel op aan te merken. In vrijwel elk geval worden andere principes met voeten getreden, met negatieve praktische gevolgen.

Eerder reageerde ik op het advies van het Bureau ICT Toetsing (BIT) over GrIT, het programma dat de ICT van Defensie op een hoger plan zou moeten brengen.

Vervolgens stuurde staatsecretaris Visser op 18 februari 2020 een brief naar het parlement, vergezeld van een rapport van de Algemene Bestuursdienst. De Algemene Bestuursdienst presenteert zich hier als een consultancy, genaamd ABDTOPConsult.

Het Bureau ICT Toetsing (BIT) heeft geadviseerd om GrIT, het programma dat de ICT van Defensie op een hoger plan moet brengen, fundamenteel anders aan te pakken of zelfs te stoppen. Een bijzonder schokkend rapport dat herinneringen oproept. Hoewel de inhoud volledig anders is, doen aanpak en aansturing sterk denken aan een eerder Defensieproject dat bepaald niet succesvol verliep.

Onlangs vroeg een cursist mij of PRINCE2 veel wordt toegepast. Mijn antwoord was dat PRINCE2 vrijwel nooit wordt of werd toegepast. Veel organisaties, vooral in de ICT-sector doen (deden) alsof. Al sinds ik zelf de cursus volgde (2002), werd gewaarschuwd voor PRINCE In Name Only (PINO). De realiteit is altijd geweest dat PRINCE2 nauwelijks werd toegepast.

Een andere cursist wist echter zeker dat PRINCE2 volop werd toegepast in de organisatie waar haar echtgenoot werkte. Want hij werd doorlopend indringend doorgezaagd door de Stuurgroep en hij had het vaak over de uitvoerige documenten die in de naam van PRINCE2 werden opgesteld (zij herkende nu de terminologie) en de documenten moesten voldoen aan allerlei standaarden. De organisatie werkte zelfs met (verplichte) templates!

De organisatie van haar man had dus duidelijk PRINCE2 ingevoerd als bedrijfsstandaard, waarschijnlijk in een aangepaste versie.

Een duidelijk geval van PINO dus, was mijn reactie

De PRINCE2 Foundation en Practitioner examens zijn niet al te moeilijk. De slagingspercentages liggen hoog. Maar het komt geregeld voor dat deelnemers niet slagen. Niet door een gebrek aan kennis en begrip maar door hun eigen handelen.

Deze maand zag ik het weer gebeuren. Een groep deelnemers nam deel aan een PRINCE2 Foundation/Practitioner combi cursus. In vijf dagen werden de twee examens voorbereid en afgenomen. De verreweg sterkste deelnemer slaagde maar net voor het Foundation examen en zakte als enige voor het Practitioner examen. De verreweg sterkte deelnemer? Hoe is dit mogelijk?

Naar aanleiding van het BIT-advies heeft de minister van IenW de overeenkomst met de leverancier ontbonden.
Het BIT-advies roept diverse vragen op. Mijn analyse.

Met risicomanagement!

Op 22 november 2018 werd door de Commissie BZK van het parlement een vervolgdebat gehouden over het mislukte project/programma BRP. Deze keer ging het specifiek over de aanbesteding van het project en de merkwaardige wijze waarop hiermee werd omgegaan.

Tweede Kamerlid Kees Verhoeven (D66) pleitte tijdens dit debat voor het opknippen van projecten in kleinere delen. Dit zou moeten leiden tot verbeterde beheerbaarheid.

Maar hoe knip je een project op? Door naar risico’s te kijken.