PRINCE2 in Nederland

Op woensdag 25 februari 2009 las ik een artikel van Bert van Dijk in Het Financieele Dagblad dat mij aansprak (volg deze link, toegang tot FD.nl is noodzakelijk). Het artikel had als titel: Amateurs rukken op. De kern van het artikel werd in de introductie al duidelijk: "door de groeiende invloed van amateurs komen investeringen in kwaliteit op losse schroeven te staan". Is er een relatie met de status van PRINCE2^® in Nederland. Ik denk het wel.

De afgelopen jaren heb ik mij vooral bezig gehouden met cursussen en training in Engeland en Duitsland. Sinds de zomer van 2008 werd ik weer actief in Nederland en ik was geschokt door het niveau van sommige kandidaten (niet alle natuurlijk) maar vooral van collega's en van diverse trainingorganisaties (de goede niet te na gesproken; ik werk ook goed samen met enkele Nederlandse trainingorganisaties).

Nu wist ik al jaren dat in Nederland de discussie over PRINCE2^®, PINO (PRINCE In Name Only) en bureaucratie heftiger was dan in andere landen. Ik heb er zelfs al jaren een pagina over op deze website. Maar dat het zo erg was, realiseerde ik mij niet. Wat is er in Nederland aan de hand? Mijn analyse:

IT leveranciers

PRINCE2^® werd jaren geleden in Nederland geïntroduceerd door een van de grotere IT leveranciers. Jarenlang was dit de dominante partij en namens dit bedrijf is zelfs een populair boekje over de aanpak geleverd. Dit bedrijf leverde PRINCE2^® opleidingen voor IT-ers door IT-ers. De belangrijkste zaken deed dit bedrijf in IT beheer en onderhoud; van projecten had dit bedrijf eigenlijk geen kaas gegeten. In navolging van dit bedrijf stortten andere grote IT leveranciers zich op de lucratieve PRINCE2^® markt. Eigenlijk is het verhaal nu al verteld:

• PRINCE2^® richt zich op project beheersing vanuit de Business Case van de klant, niet die van de leverancier.
• Vanuit dit beginsel stelt PRINCE2^® dat de klant, niet de leverancier, het project zou moeten leiden. Ook het dagelijkse management, het projectmanagement, zou door de klant geleverd moeten worden. Dit staat ook letterlijk zo in het hoofdstuk over Organisatie.
  De Business Cases van klant en leverancier zijn nu eenmaal onverenigbaar; hoe meer de klant betaalt, dus te gelukkiger is de leverancier. Dit geldt ook voor interne leveranciers: IT afdelingen.
• Beheer streeft een stabiele situatie na terwijl projecten veranderingen teweeg moeten brengen. Iedereen die wel eens te maken heeft gehad met projecten, weet dat er altijd spanning bestaat tussen projecten en beheer. Er is sprake van verschillende culturen die vaak zelfs haaks op elkaar staan.

Conclusie van het bovenstaande: IT leveranciers, vooral die bedrijven die zich richten op beheer, kunnen niet omgaan met PRINCE2^®. Het staat haaks op hun belangen en vaak ook op hun cultuur. Dus hoe kunnen deze bedrijven een goede PRINCE2^® cursus verzorgen? Dat kunnen ze niet. De accreditatie van APMG brengt dit falen helaas niet of onvoldoende aan het licht, hoewel ook APMG zich zorgen maakt over de relatief lage examenresultaten in Nederland.

De reactie van deze IT bedrijven zal echter vaak zijn dat PRINCE2^® maar een model is waarmee je pragmatisch moet omgaan. Maar ik verwijs dan naar de praktijk: IT projecten hebben een slechte reputatie en IT leveranciers klagen zelf vaak over onvoldoende betrokkenheid van de klant. Hun manier van pragmatisch omgaan met dit model heeft zich in de praktijk dus al bewezen, en niet bepaald positief.

En natuurlijk is het ook zo dat PRINCE2^® een generieke methode is en geen IT methode. De pragmatiek zit hem erin dat de projectmanager altijd moet nadenken hoe uitvoerig de processen moeten worden toegepast en een focus op de Business Case moet houden: waarom doen we dit project eigenlijk. Dit kan je niet overlaten aan een leverancier.

Kwaliteit kost geld, geen kwaliteit kost kapitalen!

In de jaren dat het minder ging met dit IT bedrijf, vertrok een aantal mensen. Een gevolg is dat er nu een aantal aanbieders is van PRINCE2^® die hun oorsprong hebben in een IT leverancier met een beheerachtergrond. Door het matige niveau van deze aanbieders:

• wordt PRINCE2^® gezien als een procedureel trucje; er wordt immers volledig op documenten, niet op begrip getraind.
• wordt niet meer herkend dat het hier om een management aanpak gaat die een bepaald niveau van de beoefenaar vereist. De trainers hebben dit niveau immers vaak ook niet.
• komen er meer goedkope, laag niveau aanbieders op de markt; zij kunnen dat trucje immers ook leveren.
• trekken partijen die wel kwaliteit leveren, zich terug; ze zijn vaak duurder (te duur)

We komen dus terecht in een vicieuze cirkel waardoor het niveau van PRINCE2^® in Nederland steeds bedenkelijker wordt. En wat nog veel erger is: aangezien PRINCE2^® een grote standaard is, blijft het niveau van projectmanagement steken op een onvolwassen en bedenkelijk niveau en wordt zelfs lager! Dit heeft vervolgens in projecten weer enorme verspilling tot gevolg van geld (vindt een leverancier dit een probleem?), maar ook van mensen. Gezien het huidige niveau van projectmanagement is dit dus een kostbare, zelfs gevaarlijke situatie.

Ik - en met mij een aantal andere aanbieders - leg mij hier echter niet bij neer, zoals u uit deze pagina kunt opmaken.

Ik levert kwaliteit in Nederland, ook al is dat niet altijd de norm.

Wanneer ik in Nederland een cursus verzorg, is dit voor deelnemers vaak een positieve verrassing. De cursus is levendig, gericht op toepasbaarheid en laat PRINCE2^® in een heel ander licht zien dan waaraan ze gewend zijn. Ik laat dus duidelijk een alternatief zien.

Daarnaast heb ik de lead assessor van APMG op de hoogte gesteld van mijn conclusies. Hij vroeg zich al enige tijd af waarom de examenresultaten in Nederland lager liggen dan in Engeland. Ik verwacht vanuit die hoek dus ook actie.

Laat de amateurs dus niet langer oprukken. Verspil uw geld niet aan deze amateurs maar investeer in kwaliteit. Ik breng u graag in contact met een van de geaccrediteerde trainingorganisaties waarmee ik samenwerk.

En U?

Welke actie neemt u? Blijft u gaan voor een van de aanbieders die ik hierboven heb beschreven omdat u ze al zo lang kent of omdat ze zo goedkoop zijn? Wat is dan de opbrengst van hun inspanningen? Of bent u niet tevreden en zoek u een alternatief dat wel toegevoegde waarde levert?

Uw projecten kunnen aanmerkelijk minder kosten en meer opleveren.

Is de theoretisch opleiding al verzorgd, maar blijven de positieve gevolgen uit? Dan help ik u graag met implementatie of coaching!

Bent u geïnteresseerd maar bent u niet zeker of dit voor uw organisatie de juiste weg is? Een korte introductie, algemeen of op maat, is altijd mogelijk.